Model edukacji
Rodzaje szkół
Edukacja przedszkolna (Educación Infantil) dla dzieci do szóstego roku życia, podzielona na dwa etapy:
Pierwszy obejmuje dzieci do 3 lat, a drugi, bezpłatny, dla dzieci od 3 do 6 lat.
Drugi etap stał się powszechny w całej Hiszpanii, dlatego obecnie prawie 100% dzieci w wieku od 3 do 6 lat uczęszcza do szkoły za darmo.
Edukacja podstawowa (Educación Primaria)
Edukacja podstawowa jest obowiązkowa i bezpłatna. Obejmuje sześć klas szkolnych, które zwykle odbywają się między szóstym a dwunastym rokiem życia. Uczniowie zostają włączeni do pierwszego roku edukacji podstawowej w roku kalendarzowym, w którym kończą sześć lat.
Celem edukacji podstawowej jest zapewnienie uczniom nauki mówienia, czytania, pisania, matematyki, nabywania podstawowych pojęć kultury.
Edukacja średnia (Educación Secundaria Obligatoria – ESO)
Obowiązkowa edukacja średnia (ESO) to bezpłatny etap edukacji, który kończy edukację podstawową. Składa się z czterech klas szkolnych, które są zwykle prowadzone między 12 a 16 rokiem życia. Jednak uczniowie mają prawo uczęszczać do szkoły średniej do ukończenia osiemnastego roku życia.
Od roku akademickiego 2015-2016 ESO dzieli się na dwa cykle: pierwszy – 3 lata i drugi – 1 rok. W ostatnim roku ESO uczniowie mogą wybrać jedną z opcji:
Liceum (Bachillerato)
Nauka w liceum jest dobrowolna. Obejmuje dwie klasy szkolne, które zwykle odbywają się w wieku od 16 do 18 lat.
Kształcenie zawodowe (Formación Profesional)
Szkoły zawodowe biorą pod uwagę aktualną rzeczywistość rynku pracy i jego potrzeb. Odpowiadają na obecne zapotrzebowanie na zatrudnienie szkoląc personel wyspecjalizowany w różnych sektorach zawodowych.
Szkolenie zawodowe oferuje ponad 150 cykli szkoleniowych w 26 rodzinach zawodowych, szkolenia teoretyczne i praktyczne odpowiednie dla różnych dziedzin zawodowych.
Procedura naboru dziecka do szkoły
Jak zapisać dziecko do szkoły
W procesie rekrutacji muszą uczestniczyć:
O miejsce w szkole mogą ubiegać się dzieci, których:
Podstawowe informacje na temat składania wniosków:
Termin składania wniosków: od 24 kwietnia do 10 maja
Wnioski o zgłoszenie się do rekrutacji można uzyskać w dowolnym ośrodku finansowanym ze środków publicznych, w siedzibie Ośrodków wspierania szkolnictwa (Servicios de apoyo a la escolarización -SAE) lub przez Internet.
Dla każdego ucznia może zostać złożony tylko jeden wniosek. Złożenie więcej niż jednego wniosku spowoduje anulowanie zgłoszenia.
Oprócz wybranej szkoły (pierwsza opcja), do której zgłaszane jest dziecko, we wniosku może być uwzględnionych maksymalnie pięć ośrodków edukacyjnych wspieranych ze środków publicznych.
Prawie w całej Hiszpanii uruchomiony został specjalny numer telefonu – 012 oferujący serwis informacyjny w tym dotyczący szkolnictwa.
Rozpoczęcie roku szkolnego w Hiszpanii jest ruchome – najczęściej na początku drugiego tygodnia września, w Katalonii zaraz po 11 września. Zakończenie roku szkolnego ma miejce w okolicach 20-25 czerwca.
Ferie zimowe – od 20.12 do 7.01. Ferie wiosenne – rozpoczynają się tydzień przed Wielkim Piątkiem. Dodatkowo szkoły mają pojedyncze dni wolne (w sumie około trzech-czterech w całym roku szkolnym), które dyrekcje szkół mogą dowolnie wykorzystać – zazwyczaj w okolicach długich świątecznych weekendów (wraz z rozpoczęciem roku szkolnego rodzice otrzymują szczegółowy kalendarz roku szkolnego ze wskazaniem dni wolnych).
W całej Hiszpanii działają ośrodki wsparcia dla uczniów-imigrantów (Servicio de apoyo al. alumnado inmigrante – SAI). Ośrodki te mają dwie główne funkcje: doradztwo szkolne i wsparcie dla uczniów. Nauczyciele SAI wspierają uczniów uczęszczających do szkół publicznych w nabywaniu podstawowych umiejętności językowych i komunikacyjnych.
W szkołach katalońskich i balearskich znajdują się klasy integrujące językowo dzieci obcokrajowców (aula d’acollida). Informacji o funkcjonowaniu takich klas udziela dyrekcja szkoły.
Wszyscy uczniowie mają takie same prawa i obowiązki, jedyne różnice wynikają z ich wieku i poziomu nauki. Wszyscy studenci mają prawo i obowiązek znać Konstytucję Królestwa Hiszpanii i statut odpowiedniej wspólnoty autonomicznej.
Prawa ucznia:
Obowiązki uczniów:
Władza rodzicielska musi być sprawowana zawsze z korzyścią dla dzieci, zgodnie z ich osobowością oraz w odniesieniu do ich integralności fizycznej i psychicznej. Władza rodzicielska obejmuje następujące obowiązki i uprawnienia: zapewnienie opieki nad dziećmi, towarzyszenie dzieciom, żywienie, zapewnienie edukacji i zarządzanie ich mieniem.
W sytuacjach wyjątkowych i uzasadnionych, np. wizyta lekarska, rodzic może zwolnić dziecko ze szkoły. Konieczny jest kontakt z nauczycielem zawsze, gdy zgłaszane są problemy ze strony placówki szkolnej.
Władze lokalne zapewniają:
Ponadto, w zależności od sytuacji osobistej, rodzinnej i finansowej ucznia może on wnioskować o następującą pomoc:
Pomoc lokalnych władz
W zależności od sytuacji osobistej, rodzinnej i finansowej ucznia może on wnioskować o następującą pomoc:
Władza rodzicielska
Zgodnie z art. 154 hiszpańskiego Kodeksu Cywilnego (Real Decreto de 24 de julio de 1889 por el que se publica el Código Civil) dzieci do osiągnięcia pełnoletności znajdują się pod władzą rodzicielską obojga rodziców.
Zgodnie z art. 156 CC władza rodzicielska jest wykonywana wspólnie przez oboje rodziców lub tylko przez jednego z rodziców za zgodą drugiego.
Jeżeli rodzice mieszkają oddzielnie, władzę rodzicielską sprawuje osoba, z którą dziecko zamieszkuje. Jednocześnie, na uzasadniony wniosek drugiego rodzica, jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd może powierzyć wnioskującemu władzę rodzicielską do wykonywania jej wspólnie z drugim rodzicem lub może podzielić zadania między rodzicami.
W przypadku braku porozumienia w wykonywaniu władzy rodzicielskiej każdy z rodziców może zwrócić się do sądu, który po wysłuchaniu rodziców i dziecka (uwaga: wysłuchanie dziecka jest obowiązkowe w przypadku, jeśli ukończyło ono 12 lat lub w przypadku młodszych dzieci, jeśli wykazuje się dojrzałością emocjonalną), przyzna uprawnienie do podejmowania decyzji jednemu z rodziców. Jeżeli nieporozumienia powtarzają się lub istnieje jakakolwiek inna przyczyna, która poważnie utrudnia wykonywanie władzy rodzicielskiej, sąd może przypisać ją całkowicie lub częściowo jednemu z rodziców lub rozdzielić między nich ich obowiązki. Środek ten będzie obowiązywał przez wskazany przez sąd okres, nie dłuższy niż dwa lata.
W prawie hiszpańskim inni członkowie rodziny, osoby lub instytucje wyznaczone na mocy uchwały administracyjnej lub sądowej mogą zostać wyznaczeni do sprawowania władzy rodzicielskiej nad nieletnimi, w przypadku gdy rodzice nie mają wystarczających zdolności do jej sprawowania .
Jeśli rodzice rozwodzą się lub wnoszą o separację odpowiedzialność rodzicielską można ustalić:
System opieki zastępczej
Rodzina zastępcza
Kwestie dotyczące opieki nad małoletnimi i pieczy zastępczej pozostają w kompetencji władz Wspólnot Autonomicznych Hiszpanii. Decyzje podejmowane są w trybie administracyjnym. Rodzice, rezydenci (osoby posiadające pobyt stały) w Hiszpanii, którym zostały ograniczone prawa rodzicielskie, mogą wystąpić z wnioskiem o przyznanie adwokata z urzędu (o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku decydują kryteria dochodowe).
W zależności od regionu, procedury kwalifikacji kandydatów na rodziców zastępczych mogą różnić się, np. w zakresie kryteriów dotyczących określonego wieku kandydatów, statusu rodzinnego, sytuacji mieszkaniowej oraz majątkowej.
Kandydaci na rodziców zastępczych – zasady ogólne:
Przydatne linki
Strona rządu centralnego Królestwa Hiszpanii z informacją o programach adopcji i pieczy zastępczej we Wspólnotach Autonomicznych:
Krajowe Stowarzyszenie Rodzin Zastępczych – La Asociación Estatal de Acogimiento Familiar – ASEAF skupia 21 stowarzyszeń z różnych regionów Hiszpanii. Na stronie ASEAF można znaleźć praktyczne informacje dotyczące ogólnokrajowych zasad pieczy zastępczej w rodzinach oraz dane teleadresowe stowarzyszeń rodzin zastępczych w poszczególnych regionach: https://www.aseaf.org/.
ANDALUZJA
https://www.acogimientofamiliarandalucia.com/
ARAGONIA
https://www.aragon.es/-/acogimiento-familiar#anchor3
KSIĘSTWO ASTURII
BALEARY
https://www.imasmallorca.net/es/menorsifam%C3%ADlia
ESTREMADURA
http://www.juntaex.es/ddgg005/140
GALICJA
https://politicasocial.xunta.gal/es/recursos/planes-y-programas/programa-de-acogimiento-familiar
KANTABRIA
https://www.serviciossocialescantabria.org/index.php?page=servicio-de-acogimiento-familiar
KASTYLIA – LA MANCHA
https://infanciayfamilias.castillalamancha.es/acogimiento-familiar-adopcion/acogimiento-familiar
KASTYLIA I LEÓN
https://serviciossociales.jcyl.es/web/es/proteccion-infancia-adopcion/acogimiento-familiar.html
KATALONIA
http://sac.gencat.cat/sacgencat/AppJava/organisme_fitxa.jsp?codi=8908
https://web.gencat.cat/ca/tramits/que-cal-fer-si/adopto-i-o-acullo-un-infant/acolliment-familiar/
KRAJ BASKÓW
https://www.euskadi.eus/gobierno-vasco/-/servicios-sociales-entorno-familiar/#id_0
WSPÓLNOTA MADRYTU
https://www.comunidad.madrid/servicios/asuntos-sociales/acogimiento-familiar-menores
MURCJA
https://www–carm–es.insuit.net/web/pagina?IDCONTENIDO=18960&IDTIPO=100&RASTRO=c376$m
NAWARRA
https://www.navarra.es/es/derechos-sociales/familia-y-menores/familias-de-acogida
LA RIOJA
WALENCJA
https://www.gva.es/es/inicio/procedimientos?id_proc=912
WYSPY KANARYJSKIE
https://www.gobiernodecanarias.org/derechossociales/infanciayfamilia/acogimiento/
System świadczeń socjalnych
W Hiszpanii nie ma stałych świadczeń socjalnych na dziecko. Istnieje jednorazowa pomoc po urodzeniu dziecka (becikowe – około 3000 euro) lub po adopcji dziecka. Świadczenia finansowane są przez władze centralne lub/i lokalne. Informacji o pomocy udziela miejscowy organ zabezpieczenia społecznego – INSS (Instituto Nacional de Seguridad Social) oraz ośrodki opieki społecznej. Dane teleadresowe oddziałów INSS w Hiszpanii: zobacz
Jeśli rodzina doświadcza trudności finansowych w Hiszpanii z powodu urodzenia lub adopcji dziecka, opieka społeczna oferuje następujące świadczenia:
Szczególne przywileje w Hiszpanii przyznawane są rodzinom wielodzietnym, posiadającym kartę dużej rodziny. Kartę mogą uzyskać rodziny co najmniej pięcioosobowe, a także samotni rodzice z co najmniej dwojgiem dzieci oraz rodziny, które wychowują adoptowane dzieci. Posiadacze Karty Dużej Rodziny w Hiszpanii mają zagwarantowanych wiele zniżek (transport publiczny, nauka, kultura i sztuka).
W przypadkach separacji, rozwodu lub gdy rodzice dzieci mieszkają oddzielnie prawa i obowiązki dotyczące nieletnich posiadają oboje rodziców.
Jeżeli rodzice mieszkają osobno władzę rodzicielską sprawuje ten, z którym mieszka dziecko, jednak sąd na wniosek drugiego rodzica może orzec o wspólnym wykonywaniu władzy rodzicielskiej, co jest częstym rozwiązaniem w Hiszpanii.
W prawie hiszpańskim inni członkowie rodziny, osoby lub instytucje ustanowione na podstawie decyzji administracyjnej lub sądowej mogą zostać odpowiednio wyznaczeni jako opiekunowie małoletnich, w przypadku gdy rodzice nie mają wystarczających zdolności do jej sprawowania.
Jeśli rodzice rozwodzą się lub wnoszą o separację odpowiedzialność rodzicielską można ustalić:
Rozwód lub separację można uzyskać na wniosek strony lub stron bez wskazania przyczyn najwcześniej po trzech miesiącach po zawarciu związku małżeńskiego. W przypadku wystąpienia przemocy można złożyć wniosek wcześniej. Dla orzeczenia rozwodu nie jest konieczne orzeczenie separacji – wystarczy wola jednej ze stron.
Uprowadzenie rodzicielskie
Uprowadzenie rodzicielskie jest czynem karanym. Zgodnie z art. 225 bis hiszpańskiego Kodeksu Karnego (Ley Orgánica 10/1995, de 23 de noviembre, del Código Penal) rodzic, który bez uzasadnionej przyczyny uprowadził swoje małoletnie dziecko, podlega karze pozbawienia wolności od dwóch do czterech lat i szczególnemu zakazowi wykonywania prawa władzy rodzicielskiej na okres od czterech do dziesięciu lat.
Procedurę ścigania w przypadku uprowadzenia międzynarodowego wszczyna się na wniosek rodzica, który może kontaktować się bezpośrednio z hiszpańskim Ministerstwem Sprawiedliwości – Subdirección General de Cooperación Jurídica Inetrnacional: sustraccionmenores@mjusticia.es
Bezpłatna pomoc prawna
Nieodpłatna pomoc prawna może zostać udzielona po spełnieniu warunków określonych w art. 3 ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej (Ley 1/1996, de 10 de enero, de asistencia jurídica gratuita). Szczegóły warunków koniecznych do spełnienia znajdują się na stronie internetowej hiszpańskiego Ministerstwa Sprawiedliwości: https://www.mjusticia.gob.es/es/ciudadania/tramites/asistencia-juridica-gratuita
Organy opieki społecznej, na wniosek szkoły, policji lub innych organów mogą zbadać przesłanki dotyczące ewentualnej dysfunkcyjności rodziny. Przesłanki te są podobne jak w Polsce, np. akty przemocy fizycznej bądź psychicznej, pozostawianie dziecka bez opieki lub jego porzucenie, zaniedbywanie przez rodziców obowiązku szkolnego dziecka. Dzieci umieszcza się tymczasowo w pieczy zastępczej i proponuje rodzicom plan naprawczy. W wyjątkowych sytuacjach może dojść do odebrania praw rodzicielskich zwłaszcza, gdy rodzice nie stawiają się na wyznaczone z dzieckiem spotkania oraz nagminnie nie stosują się do zaleceń zawartych w planie naprawczym. Od decyzji organu opieki społecznej o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej można odwołać się do Sądu Pierwszej Instancji (Juzgado de Primera Instancia) okręgu sądowego, w którym znajduje się organ opieki społecznej prowadzący sprawę, w terminie do trzech miesięcy od jej oficjalnego ogłoszenia.
W kontaktach z organami opieki społecznej zalecane jest opanowanie, spokój i stosowanie się do zaleceń urzędników lokalnych.
Zgodnie z art. 119 hiszpańskiej Konstytucji pomoc prawna jest procedurą, zgodnie z którą osobom, które mogą wykazać brak wystarczających środków finansowych, przyznaje się szereg świadczeń, głównie w postaci zwolnienia z obowiązku zapłaty honorariów adwokatów i zastępców procesowych oraz poniesienia kosztów związanych z zeznaniami biegłych, gwarancjami itp.
Prawo do pomocy prawnej obejmuje następujące świadczenia:
Po bezpłatną pomoc prawną należy wnioskować do:
W celu uzyskania pełnomocnika z urzędu należy spełniać odpowiednie kryteria dochodowe (np. dla rodziny 3-osobowej to dochód ok. 16 000 euro rocznie).
Bezpłatna pomoc prawna przysługuje również:
W Hiszpanii wciąż aktualnym problemem jest przemoc w rodzinie. W policji państwowej został utworzony specjalny oddział funkcjonariuszy zajmujących się przyjmowaniem zgłoszeń i reagowaniem na nie (UFAM – Unidades de Atención a la Familia y Mujer). Pod numerem telefonu 016 możliwe jest zgłaszanie przemocy, telefon działa nieprzerwanie przez całą dobę i cały rok, nie zostawia informacji o wykonanych połączeniach na fakturach telefonicznych.
Lista wybranych kancelarii i prawników posługujących się językiem polskim, umocowanych w hiszpańskim systemie prawnym, znajduje się na stronie:
Organizacje zajmujące się pomocą rodzinom, w szczególności w przypadku przemocy w rodzinie oraz świadczące bezpłatną pomoc prawną:
POLICJA NARODOWA (Policía Nacional) – UFAM – Las Unidades de Atención a la Familia y Mujer – jednostki opieki nad rodziną i kobietami specjalizujące się w walce z przemocą wobec kobiet, przemocą domową i przemocą seksualną. Telefon alarmowy: 091
GWARDIA CYWILNA (Guardia Civil) – Equipo de Mujer-Menor (EMUME) – zespoły walczące z przemocą wobec kobiet i dzieci. Telefon alarmowy: 062
Ministerstwo Zdrowia, Opieki Społecznej i Równości, za pośrednictwem Delegatury Rządu ds. przemocy wobec kobiet, świadczy usługi telefoniczne w celu uzyskania informacji i porad prawnych na temat przemocy ze względu na płeć, pod numerem telefonu 016. Ponadto zapytania można kierować pocztą elektroniczną do serwisu internetowego 016: 016-online@msssi.es
KATALONIA:
Przy urzędach miast i gmin znajdują Służby Informacji i Wsparcia dla Kobiet – Servei d’Informació
i Atenció a les Dones (SIAD) – przemoc wobec kobiet i dzieci. zobacz
BALEARY
Secció d’Infància i Família de l’IMAS, Tel.: 971 436 104 / Interwencja terapeutyczna 971 430 350
Bezpłatne konsultacje z prawnikiem w KG RP w Barcelonie: prawohiszpanskie@gmail.com
Lista kancelarii i prawników posługujących się językiem polskim: zobacz
Lista organizacji polonijnych w Hiszpanii
Lista kontaktów w Polsce
Instytucja | Dane kontaktowe |
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Departament Konsularny | Adres: Al. Szucha 23, 00-580 Warszawa Telefon: (22) 523-90-00 Strona internetowa: www.gov.pl/web/dyplomacja Telefon: (22) 523-94-44 E-mail: DK.Sekretariat@msz.gov.pl, |
Ministerstwo Sprawiedliwości Departament Spraw Rodzinnych i Nieletnich | Adres: Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa Telefon: (22) 239-07-40 Strona internetowa: zobacz |
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej Departament Polityki Rodzinnej | Adres: ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00‐513 Warszawa Telefon: (22)250-01-08 Strona internetowa: www.gov.pl/web/rodzina Telefon: (22) 461-60-60 E-mail: sekretariat.dsr@mrpips.gov.pl |
Rzecznik Praw Dziecka | Adres: ul. Chocimska 6, 00-791 Warszawa Telefon: (22) 583-66-00 Dziecięcy Telefon Zaufania: 800-12-12-12 E-mail: rpd@brpd.gov.pl Strona internetowa: www.brpd.gov.pl |
Rzecznik Praw Obywatelskich | Adres: Al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa Telefon: (22) 551-77-00 Infolinia: 800-676-676 E-mail: biurorzecznika@brpo.gov.pl Strona internetowa: www.rpo.gov.pl |
Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie | Telefon: (22) 599-71-20 E-mail: sekretariat@wcpr.pl Strona internetowa: www.wcpr.pl |
Zielona Linia (udziela pomocy w zakresie usług rynku pracy i dostępnych świadczeń) | Adres: Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia Zielona Linia, ul. Trawiasta 20b, 15-161 Białystok Telefon: 19524 (Infolinia) E-mail: biuro@zielonalinia.gov.pl Strona internetowa: www.zielonalinia.gov.pl |
Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą | Adres: ul. Kielecka 43, 02-530 Warszawa Telefon: (22) 469-11-26 E-mail: sekretariat@orpeg.pl Strona internetowa: www.orpeg.pl |
Warszawski Ośrodek Interwencji Kryzysowej | Adres: ul. 6-go Sierpnia 1/5, 02-843 Warszawa Telefon: (22) 855-44-32 E-mail: sekretariat@woik.waw.pl Wykaz ośrodków interwencji kryzysowej dla poszczególnych województw: zobacz |
Stowarzyszenie Polski Komitet Narodowy Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci – UNICEF | Adres: ul. Rolna 175 D, 02-729 Warszawa Telefon: (22) 568-03-00 E-mail: unicef@unicef.pl Strona internetowa: www.unicef.pl |
Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia” | Telefon: 800-120-002 Strona internetowa: zobacz |
Komitet Ochrony Praw Dziecka | Adres: ul. Oleandrów 6, III piętro, 00-629 Warszawa Telefon: (22) 626-94-19 E-mail: kopd@kopd.pl Strona internetowa: www.kopd.pl |